جستجو برای یافتن اشکالی از حیات از دهه های قبل مورد توجه قرار داشته است و اکنون به نظر می رسد که در فراسوی رویت بشقاب پرنده ها در آسمان برخی کشورها به خصوص انگلیس، ناسا و اسا در تلاشند به طور جدی اشکال اولیه حیات را در سیارات منظومه شمسی کاوش کنند.
در روزهای اخیر دانشمندان اعلام کردند که یک لایه یخی ترکیبی از آب و عناصر اولیه حیات در روی یکی از بزرگترین شهاب سنگهایی که در نوار بین مریخ و مشتری واقع شده اند پیدا شده است. نتایج این کشف که در مجله علمی "نیچر" منتشر شد این فرضیه را تقویت می کند که شهاب سنگها می توانند حامل آب و مواد آلی سیاره زمین باشند.
همزمان ناسا نیز خبر داد که در گل و لای گچی آبهای راکد بر روی مریخ فسیلهایی از جلبکها وجود دارند. این گل و لای همانند آن چیزی است که در بستر دریای مدیترانه دیده می شود و قدمتی حدود 6 میلیون سال دارد. این جلبکها توسط روباتهای مریخ نورد "روح و مریخ" کشف شده اند.
این دو روبات دوقلو از 4 ژانویه 2004 در روی مریخ هستند. در حقیقت کاوشگر "فرصت" این کشف را به تازگی در زمان انجام یکی از ماموریتهای خود برای بررسی سولفاتها انجام داده است.
خبر کشف این جلبکها را "ویلیام اشواف" مدیر مرکز مطالعات منشای حیات در دانشگاه کالیفرنیا اعلام کرد و گفت: "فسیلهایی که در این لایه گل و لای پیدا شده اند محتوی ارگانیسمهای بسیار شبیه به جاندارانی مثل فیتوپلانتکتونها و سیانوباکتریها است که در اقیانوسهای زمین زندگی می کنند. تا به این لحظه هیچکس این فرضیه را مورد بررسی قرار نداده است که این گل و لای گچی می تواند محتوی اشکالی از حیات باشد."
به اعتقاد جامعه علمی، نتایج این بررسیها به پیش بینی های خوش بینانه ای منجر می شود. "جک فامر" محقق دانشگاه ایالت آریزونا در این خصوص اظهار داشت" "ناسا برای جمع آوری بررسی درباره وجود اشکال حیات بر روی مریخ تلاشهایی را آغاز کرده است که پیش از این هرگز سابقه نداشت."
در این میان "ویلیام اشواف" ضمن بزرگداشت اقدامات شایان مینی روباتهای روح و فرصت که ناسا در 10 ژوئن 2003 آنها را پرتاب کرد اظهار داشت: "باید از این دو روبات به خاطر دانسته هایی که به ما دادند سپاسگزار باشیم. آنها تصاویر بسیار واضحی را برای ما ارسال کردند که نشان می دهند روی مریخ فضاهای بسیار وسیعی پوشیده از انواع مختلف سولفات وجود دارند که شامل این گل و لای گچی هم می شود. در داخل این گل و لای، فسیلهایی از جلبکهای آبهای راکد وجود دارند."
"استیو اسکوایرز" رئیس جنبه های علمی ماموریت این دو روبات خاطرنشان کرد: "این گل و لای ترکیبی از سولفات کلسیم است که در منطقه وسیعی از مریخ به نام Meridiani Planum قرار دارد."
این محقق ادامه داد: "ما همچنین حضور متان در اتمسفر مریخ را ردیابی کردیم. این نشان می دهد که این اشکال حیات تا به امروز نیز وجود دارند. در حقیقت متان مولکولی است که به سرعت ناپدید می شود و اگر این اتفاق نیفتد به این معنی است که یک منبع بیولوژیکی وجود دارد که این گاز را به طور مداوم تولید می کند."
از سویی دیگر، ناسا حداقل 30 ماموریت را برای بررسی حیات در فضا در دستور کار دارد که شامل آوردن سنگهای مریخی توسط سه ناوفضایی در مدت 6 سال است.
"استیو اسکوایرز" در خصوص این پروژه توضیح داد: "قبل از هر چیز باید سنگها را به دست آورد و آنها را در یک محل امن در روی مریخ انبار کرد. در مرحله بعد این سنگها را باید به یک ناو فضایی منتقل کرد و آنها را به مدار از پیش تعیین شده رساند. در پایان، این سنگها را با یک فضاپیمای دیگر به زمین منتقل کرد. این پروژه بسیار دشوار است اما نتایج آن می تواند بسیار مهم باشد."
همچنین ناسا ماموریتهای دیگری هم برای کشف اقیانوسهای زیرزمینی "اروپا" (قمر مشتری) و آتشفشانهای یخی روی "انسلادو" (قمر زحل) دارد. در راستای توسعه این ماموریتها، ناسا نوامبر گذشته تلسکوپ "کپلر" را برای شناسایی حضور سیارات با ابعاد مشابه زمین واقع در کهکشان راه شیری پرتاب کرد.
اقدامات مشترک با اسا
سال گذشته واشنگتن و آژانس فضایی اروپا با هدف تقسیم هزینه ها و دانش علمی در کشفیات روی مریخ توافقنامه ای را به نام " joint-Mars-initiative" به امضا رساندند.
در این همکاری مشترک ناسا و اسا، در حال حاضر 28 پروژه مختلف تعریف شده اند که بسیاری از آنها بر روی ردیابی مواد آلی فرازمینی متمرکز کرده اند.
راه رسیدن به مریخ هنوز بسیار طولانی است و در این راه، دانشمندان انتخابی به جز همکاریهای بین الملل مشترک ندارند.
